Изменения и новшества по налогу на добавленную стоимость в новом Налоговом кодексе Республики Казахстан

Департамент государственных доходов по Мангистауской области информирует о ключевых изменениях в сфере налога на добавленную стоимость (НДС), которые вступают в силу с 1 января 2026 года в рамках нового Налогового кодекса. Обновления направлены на повышение прозрачности налогового администрирования, поддержку добросовестного бизнеса и упрощение правил применения НДС.

Фото: GOV.KZ

Новый кодекс уточняет категории оборотов, которые не подлежат обложению НДС. К ним относятся:

- реализация товаров, работ и услуг, освобожденных от НДС;

- обороты, место реализации которых находится за пределами Республики Казахстан;

- реализация отдельных категорий товаров, входящих в перечень статьи 474 Кодекса;

- деятельность в сфере игорного бизнеса;

- операции, по которым применяется специальный налоговый режим;

- обороты, связанные с лотерейной деятельностью.

Реализация строительной компанией жилого здания или квартиры

Реализация жилого здания (квартиры), строительство которого начато и (или) приемка в эксплуатацию которого осуществлена до 1.01.2026г.

Передача в аренду жилого здания или квартиры

Передача в аренду жилого здания или квартиры по договору долгосрочной аренды жилища с правом выкупа, заключенному до 1.01.2026г.

При реализации жилого здания (квартиры), приобретенного без НДС размер оборота определяется как положительная разница между стоимостью реализации и балансовой стоимостью жилого здания (квартиры), отраженной в бухгалтерском учете на дату реализации без учета переоценки и обесценения.

Изменения обеспечивают плавный переход строительной отрасли к новым требованиям.

Для сельхозтоваропроизводителей, переработчиков и сельскохозяйственных кооперативов увеличивается размер дополнительной суммы НДС, относимой в зачет — с 70% до 80%.

С 1 января 2026 года НДС будет относиться в зачет по обновленным правилам:

- по товарам, работам и услугам — по дате их фактического получения;

- по импорту из третьих стран — по дате выпуска товаров;

- по импорту из стран ЕАЭС — по дате уплаты НДС;

- по работам и услугам нерезидентов — по дате выписки электронного счета-фактуры.

 Эти нормы вводят единый и понятный порядок определения момента зачета.

С 2026 года вводятся следующие налоговые ставки:

16% — базовая ставка НДС.

Пониженные ставки:

- 5% с 2026 года и 10% с 2027 года — для лекарственных средств, медицинских изделий и услуг, оказываемых лицензированными субъектами здравоохранения.

- 10% — для реализации отечественных периодических печатных изданий.

 0% ставка применяется к:

- экспорту товаров;

- международным перевозкам;

- поставкам горюче-смазочных материалов для иностранных авиакомпаний;

- товарам, реализуемым на территорию специальных экономических зон;

- реализации аффинированного золота.

Форма 300.00 будет подаваться:

не ранее 15 числа месяца, следующего за отчетным кварталом, и не позднее 15 числа второго месяца после него.

Отнесение в зачет суммы отложенного НДС по счетам-фактурам

Для отнесения суммы НДС в зачет применяется положение Налогового кодекса, действующего на дату приобретения товаров, работ, услуг.

Если товар, работа, услуга приобретены в декабре 2025 года, то период зачета определяется в соответствии с пунктом 1 статьи 401 Налогового кодекса, действующего до 1 января 2026 года.

Так, НДС, относимый в зачет, учитывается в том налоговом периоде, на который приходится наиболее поздняя из следующих дат:

- дата получения товаров, работ, услуг;

- дата выписки счета-фактуры или иного документа, являющегося основанием для отнесения в зачет налога на добавленную стоимость в соответствии с пунктом 1 статьи 400 Налогового кодекса.

Таким образом, НДС по приобретенным товарам, работам, услугам в 4 квартале 2025 года дата получения которых приходится на 4 квартал 2025 года и счет-фактура поставщиком товаров, работ, услуг выписан в 1 квартале 2026 года, относится в зачет в 1 квартале 2026 года по наиболее поздней дате.

Қазақстан Республикасының жаңа Салық кодексіндегі қосылған құн салығына қатысты өзгерістер мен жаңалықтар

Маңғыстау облысы бойынша Мемлекеттік кірістер департаменті жаңа Салық кодексі шеңберінде 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енетін қосылған құн салығы (ҚҚС) саласындағы негізгі өзгерістер туралы хабарлайды. Жаңартулар салықтық әкімшілендіруді ашық етуге, адал кәсіпкерлікті қолдауға және ҚҚС қолдану қағидаларын оңайлатуға бағытталған.

Жаңа кодекс ҚҚС салығын салуға жатпайтын айналым санаттарын нақтылайды. Оларға мыналар жатады:

- ҚҚС-тан босатылған тауарлар, жұмыстар мен қызметтерді өткізу;

- өткізу орны Қазақстан Республикасының шегінен тыс орналасқан айналымдар;

- Кодекстің 474-бабында көзделген тізбедегі жекелеген тауар санаттарын өткізу;

- ойын бизнесі саласындағы қызмет;

- арнайы салық режимі қолданылатын операциялар;

- лотерея қызметіне байланысты айналымдар.

 Құрылыс компаниясының тұрғын үй ғимаратын немесе пәтерді өткізуі

 2026 жылғы 1 қаңтардан бұрын құрылысы басталған және (немесе) пайдалануға қабылданған тұрғын үй ғимаратын (пәтерді) өткізу.

 Тұрғын үй ғимаратын немесе пәтерді жалға беру

 2026 жылғы 1 қаңтарға дейін жасалған сатып алу құқығымен тұрғын үйді ұзақ мерзімді жалға беру шарты бойынша тұрғын үй ғимаратын немесе пәтерді жалға беру.

ҚҚС-сыз сатып алынған тұрғын үй ғимаратын (пәтерді) өткізу кезінде айналым мөлшері өткізілетін нысанның құны мен бухгалтерлік есепте көрсетілген (қайта бағалау мен құнсыздануды есепке алмағанда) баланстық құнының оң айырмасы ретінде айқындалады.

Бұл өзгерістер құрылыс саласының жаңа талаптарға біртіндеп көшуін қамтамасыз етеді.

Ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер, қайта өңдеушілер және ауыл шаруашылығы кооперативтері үшін ҚҚС-тың есепке жатқызылатын қосымша сомасының мөлшері 70%-дан 80%-ға дейін ұлғайтылады.

2026 жылғы 1 қаңтардан бастап ҚҚС жаңартылған қағидалар бойынша есепке жатқызылады:

- тауарлар, жұмыстар мен қызметтер бойынша — оларды факті бойынша алған күні;

- үшінші елдерден импорт бойынша — тауарларды шығарған күні;

- ЕАЭО елдерінен импорт бойынша — ҚҚС төленген күні;

- резидент емес тұлғалардың жұмыстар мен қызметтері бойынша — электрондық шот-фактура жазылған күні.

Бұл нормалар есепке жатқызу сәтін айқындаудың бірыңғай әрі түсінікті тәртібін енгізеді.

2026 жылдан бастап келесі салық мөлшерлемелері белгіленеді:

16% — ҚҚС-тың базалық мөлшерлемесі.

Төмендетілген мөлшерлемелер:

- 2026 жылдан бастап 5% және 2027 жылдан бастап 10% — дәрілік заттарға, медициналық бұйымдарға және лицензияланған денсаулық сақтау субъектілерінің көрсететін қызметтеріне;

- 10% — отандық мерзімді баспа басылымдарын өткізуге.

0% мөлшерлеме қолданылады:

- тауарлар экспортына;

- халықаралық тасымалдарға;

- шетелдік әуе компанияларына жанар-жағармай материалдарын жеткізуге;

- арнайы экономикалық аймақтар аумағына өткізілетін тауарларға;

- аффинирленген алтынды өткізуге.

300.00 нысаны есепті тоқсаннан кейінгі айдың 15-інен ерте емес және одан кейінгі екінші айдың 15-інен кеш емес мерзімде тапсырылады.

 Шот-фактуралар бойынша кейінге қалдырылған ҚҚС сомасын есепке жатқызу

ҚҚС сомасын есепке жатқызу үшін тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді сатып алу күніне қолданыста болған Салық кодексінің нормалары қолданылады.

Егер тауарлар, жұмыстар, қызметтер 2025 жылғы желтоқсанда сатып алынған болса, онда есепке жатқызу кезеңі 2026 жылғы 1 қаңтарға дейін қолданыста болған Салық кодексінің 401-бабының 1-тармағына сәйкес айқындалады.

Осылайша, есепке жатқызылатын ҚҚС мына күндердің ең кешіне сәйкес келетін салық кезеңінде ескеріледі:

- тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді алу күні;

- Салық кодексінің 400-бабының 1-тармағына сәйкес қосылған құн салығын есепке жатқызу үшін негіз болып табылатын шот-фактураның немесе өзге де құжаттың жазып берілген күні.

Осыған байланысты, 2025 жылдың 4-тоқсанында сатып алынған тауарлар, жұмыстар, қызметтер бойынша, егер оларды алу күні 2025 жылдың 4-тоқсанына келсе, ал жеткізуші шот-фактураны 2026 жылдың 1-тоқсанында жазып берсе, ҚҚС ең кеш күнге сәйкес 2026 жылдың 1-тоқсанында есепке жатқызылады.