О налогообложении физических лиц, осуществляющих деятельность через интернет платформу

Департамент государственных доходов по Мангистауской области информирует, что на сегодняшний день используются различные мобильные приложения, через которые предоставляют различные услуги (к примеру, доставка еды или такси).

Через такие приложения физические лица могут работать по удобному графику и предоставлять такие услуги по своему желанию.

Это удобно, но недостатком является отсутствие социальных гарантий для таких занятых в связи с неуплатой социальных платежей, т.е. при социальных рисках они не смогут получить социальные выплаты из Государственного фонда социального страхования и накопительные пенсии из ЕНПФ.

В этой связи, разработан новый инструмент трудоустройства, такой как «платформенная занятость», чтобы уравнять в социальных правах всех работников, независимо от их форм занятости. Урегулирование данного сегмента трудоустройства поручалось Главой государства.

Так, внедрены специальные понятия в Социальный кодекс, такие как оператор, исполнитель, заказчик (пп. 1) и 3) п. 2 ст. 102 Социального кодекса РК).

Кроме того, в сентябре 2023 года запущен пилотный проект по платформенной занятости, в рамках которого самозанятые на интернет-платформах уплачивают всего 1% налога.

Участники пилота применяют СНР с использованием специального мобильного приложения, в котором автоматизирован весь процесс исполнения налоговых обязательств. При этом у участников отсутствует необходимость в представлении налоговой отчетности.

Пилот по платформенной занятости показал свою востребованность, в результате чего 1 июля 2024 года Главой государства подписаны изменения в Налоговый и Социальный кодексы (вступили в силу с сентября 2024 года), которые предусматривают:

-  снижение размера ставок социальных платежей до 1% (всего 4% - ИПН, ОПВ, СО, ОСМС, при этом сохраняется право применения стандартных ставок социальных платежей);

- признание операторов интернет-платформ налоговыми агентами по удержанию и уплате налогов и социальных платежей;

- возможность применения двух специальных налоговых режимов исполнителями, зарегистрированными на интернет-платформе.

Вышеуказанные поправки введены в целях снижения нагрузки на самозанятых, а также упрощения процесса уплаты налогов и социальных платежей.

Таким образом, оператор интернет-платформы обязан удержать и перечислить суммы налога и социальных платежей от дохода исполнителя, зарегистрированного на интернет-платформе.

Также отмечаем, что в соответствии с Социальным кодексом РК исполнение обязательств по уплате социальных платежей возникает по всем доходам водителя (место работы), независимо от осуществления им трудовой деятельности в двух и (или) более организациях.

То есть, если водитель одновременно работает на нескольких платформах, то каждый Оператор обязан удерживать ИПН и социальные платежи от дохода водителя по каждой платформе отдельно.

Таким образом, если у исполнителя, зарегистрированного на интернет-платформе, доход только от деятельности такси, такой исполнитель обязан применять СНР с использованием специального мобильного приложения.

В случае, если у исполнителя, зарегистрированного на интернет-платформе, кроме дохода по деятельности такси имеется иной доход (магазин), такой исполнитель вправе применить два СНР, один их которых обязательно должен быть СНР с использованием специального мобильного приложения.

В данном случае обязательство по удержанию и перечислению суммы налога и социальных платежей осуществляется следующим образом:

- по деятельности с использованием интернет-платформы – за исполнителя обязательство возлагается на оператора интернет-платформы;

- по иной деятельности – обязательство возлагается на самого индивидуального предпринимателя.

Согласно Правил реализации пилотного проекта (Приказ Министра финансов РК 14 .03.2024г.№ 141) для исполнителей, зарегистрированных на интернет-платформе, дано право перейти на СНР с использованием мобильного приложения с любого СНР при соответствии виду деятельности или применить два СНР (один из них обязательный - СНР с использованием специального мобильного приложения). Для этого необходимо предоставить в орган государственных доходов Уведомление о применяемом режиме налогообложения на бумажном носителе с отметкой во втором разделе СНР с использованием специального мобильного приложения, в случае получения иного дохода с отметкой два СНР. А после доработки информационных систем Комитета государственных доходов, данные действия можно осуществить в специальном мобильном приложении «e-Salyq Business».

Қызметінинтернетплатформаарқылыжүзегеасыратынжекетұлғаларғасалықсалутуралы

Маңғыстау облысы бойынша Мемлекеттік кірістер департаменті  хабарлайды, бүгінгітаңдатүрлімобильдіқосымшаларқолданылады, оларарқылытүрліқызметтерұсынылады (мысалы, тамақнемесетаксижеткізу).

Мұндай қосымшалар арқылы жеке тұлғалар ыңғайлы кесте бойынша жұмыс істей алады және өз қалауы бойынша осындай қызметтерді ұсына алады. Бұл ыңғайлы, бірақ кемшілігі-әлеуметтік төлемдердің төленбеуіне байланысты мұндай жұмыспен қамтылғандар үшін әлеуметтік кепілдіктердің болмауы, яғни, әлеуметтік тәуекелдер кезінде олар Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан әлеуметтік төлемдерді және БЖЗҚ-дан жинақтаушы зейнетақыларды ала алмайды.

Осыған байланысты, жұмыспен қамтудың барлық түрлеріне қарамастан, барлық жұмысшылардың әлеуметтік құқықтарын теңестіру үшін «платформалық жұмыспен қамту» сияқты жаңа жұмыспен қамту құралы әзірленді. ОсыжұмыспенқамтусегментінреттеудіМемлекетбасшысытапсырды.

Мәселен, әлеуметтік кодекске оператор, орындаушы, тапсырыс беруші сияқты арнайы ұғымдар енгізілді (ҚР Әлеуметтік кодексінің 102 - бабы 2-т. 1) және 3) тт.).

Сонымен қатар, 2023 жылдың қыркүйегінде платформалық жұмыспен қамту бойынша пилоттық жоба іске қосылды, оның шеңберінде интернет-платформаларда өзін-өзі жұмыспен қамтығандар салықтың тек 1% төлейді.

Пилоттың қатысушылары салық міндеттемелерін орындаудың бүкіл процесі автоматтандырылған арнайы мобильді қосымшаны пайдалана отырып, АСР қолданады. Бұл ретте қатысушылардың салық есептілігін ұсыну қажеттілігі жоқ.

Платформалық жұмыспен қамту жөніндегі пилот өзінің қажеттілігін көрсетті, нәтижесінде 2024 жылғы 1 шілдеде Мемлекет басшысы Салық және әлеуметтік кодекстерге (2024 жылғы қыркүйектен бастап күшіне енді) өзгерістер енгізуге қол қойды:

-  әлеуметтік төлем ставкаларының мөлшерін 1% дейін төмендету (барлығы 4% - ЖТС, МЗЖ, СО, МӘМС, бұл ретте әлеуметтік төлемдердің стандартты ставкаларын қолдану құқығы сақталады);

- интернет-платформа операторларын салықтар мен әлеуметтік төлемдерді ұстап қалу және төлеу жөніндегі салық агенттері деп тану;

- интернет-платформада тіркелген орындаушылардың екі арнайы салық режимін қолдану мүмкіндігі.

Жоғарыда аталған түзетулер өзін-өзі жұмыспен қамтығандарға жүктемені азайту, сондай-ақ салықтар мен әлеуметтік төлемдерді төлеу процесін жеңілдету мақсатында енгізілді.

Осылайша, интернет-платформа операторы интернет-платформада тіркелген орындаушының табысынан салық және әлеуметтік төлемдер сомасын ұстап қалуға және аударуға міндетті.

Сондай-ақ, ҚР Әлеуметтік кодексіне сәйкес әлеуметтік төлемдерді төлеу бойынша міндеттемелерді орындау жүргізушінің екі және (немесе) одан да көп ұйымдарда еңбек қызметін жүзеге асыруына қарамастан, оның барлық кірістері (жұмыс орны) бойынша туындайтынын атап өтеміз.

Яғни, егер жүргізуші бір уақытта бірнеше платформада жұмыс істесе, онда әрбір Оператор ЖТС және әлеуметтік төлемдерді жүргізушінің табысынан әр платформа бойынша бөлек ұстауға міндетті.

Осылайша, егер интернет-платформада тіркелген орындаушының тек такси қызметінен табысы болса, мұндай орындаушы арнаулы мобильді қосымшаны пайдаланылатын АСР қолдануға міндетті.

Егер интернет-платформада тіркелген орындаушының такси қызметі бойынша кірістен басқа өзге де кіріс (дүкені) болған жағдайда, мұндай орындаушы екі АСР қолдануға құқылы, олардың біреуі міндетті түрде арнаулы мобильді қосымшаны пайдаланылатын АСР болуы тиіс.

Бұл жағдайда салық және әлеуметтік төлемдер сомасын ұстап қалу және аудару бойынша міндеттеме келесідей жүзеге асырылады:

- интернет-платформаны (таксист) пайдалана отырып қызмет бойынша-орындаушы үшін міндеттеме интернет-платформа операторына жүктеледі;

- басқа қызмет бойынша-міндеттеме дара кәсіпкердің өзіне жүктеледі.

Пилоттық жобаны іске асыру қағидаларына сәйкес (ҚР Қаржы министрінің 2024 жылғы 14 наурыздағы № 141 Бұйрығы) интернет-платформада тіркелген орындаушылар қызмет түріне сәйкес келген кезде кез келген АСР-нен мобильді қосымшаны пайдаланылатын АСР-не ауысуға немесе екі АСР (олардың бірі міндетті-арнаулы мобильді қосымшаны пайдалана отырып АСР) қолдануға құқылы.

Ол үшін қолданылатын салық салу режимі туралы хабарламаның екінші бөлімінде арнаулы мобильдік қосымшаны пайдаланылатын АСР, егер өзге де табыс болса екі АСР  белгілеп,  қағаз тасығышта Мемлекеттік кірістер органына тапсырады. Ал Мемлекеттік кірістер комитетінің ақпараттық жүйелерін пысықтағаннан кейін, бұл әрекеттерді «e-Salyq Business» арнаулы мобильдік қосымшасында жасауға болады.