Количество таможенных досмотров снижено, а эффективность возросла в несколько раз

Таможенный пост «Морпорт» Департамента государственных доходов по Мангистауской области информирует, что за последние годы количество таможенных досмотров, назначаемых системой управления рисками, снижено в несколько раз. Это позволило снизить нагрузку на добросовестных участников внеэкономической деятельности и вовлечь в орбиту таможенного контроля высокорисковых компаний.

С развитием международной торговли перед любым государством рано или поздно появляется задача контроля импорта и экспорта товаров.

Для реализации данной задачи разрабатываются правила провоза товаров и уплаты таможенных платежей и налогов, а также устанавливаются формы таможенного контроля, одной из которых является таможенный досмотр.

В соответствии со статьей 413 Кодекса Республики Казахстан «О таможенном регулировании в Республике Казахстан» таможенный досмотр является формой таможенного контроля, заключающейся в проведении осмотра и совершении иных действий в отношении товаров, в том числе транспортных средств и багажа физических лиц, со вскрытием упаковки товаров, грузовых помещений (отсеков) транспортных средств, емкостей, контейнеров или иных мест, в которых находятся или могут находиться товары, и (или) с удалением примененных к ним таможенных пломб, печатей или иных средств идентификации, разборкой, демонтажем или нарушением целостности обследуемых объектов и их частей иными способами.

Таможенный досмотр проводится в целях проверки и (или) получения сведений о товарах, в отношении которых проводится таможенный контроль.

В целях фокусирования внимания на участниках внеэкономической деятельности, относящихся к высокой категории риска на регулярной основе проводится анализ информации, имеющейся в распоряжении органов государственных доходов (информация таможенных служб иностранных государств, сведения технических средств таможенного контроля, использование нехарактерного маршрута движения транспортного средства, изучение сопроводительных документов, движение товаров до конечного потребителя, путем анализа выписанных электронных счетов-фактур) и формируется портрет рискового участника внешнеэкономической деятельности.

К примеру, по результатам составленного портрета назначен таможенный досмотр в отношении казахстанской компании, импортирующей сухофрукты из Республики Узбекистан. По итогам проведенного таможенного досмотра выявлены недекларированныеналогоемкие товары общим весом 42,4 тонн и 300 литров хлопкового масла.

Следует отметить, что такие примеры не единичны, при этом таможенные риски варьируются в зависимости от региона, специфики товаров и вида транспортного средства.

В рамках проводимой работы за последние три года количество таможенных досмотров, назначаемых СУР снижено в 3-4 раза, при этом эффективность выявления нарушений увеличилась в 1,5-2 раза.

Достижению данного показателя, в том числе, послужило внедрение автоматизированного сопоставления сведений, поступающих из страны отправления товаров, при взаимном обмене информацией.

На сегодняшний день, Комитетом государственных доходов МФ РК заключены международные договора об обмене информацией из экспортных таможенных деклараций страны отправления товаров, в режиме реального времени.

Кроме того, для осуществления контроля при проведении таможенного досмотра реализована возможность применения нагрудных видеорегистраторов, позволяющих в режиме реального времени руководству территориальных органов государственных доходов наблюдать за процессом проведения таможенного досмотра, проводимого в зоне деятельности соответствующего органа государственных доходов.

В результате проведенной работы за 2023 год в Мангистауской области завершено 986 таможенных досмотров, доначисленная сумма таможенных платежей и налогов составила 138,3 млн.тенге, выявлено 528 нарушении таможенных правил, по которым выплачено штрафов на сумму 5,3 млн.тенге, возбуждено 1 уголовное дело.

Кедендік тексеру саны азайып, тиімділігі бірнеше есе өсті

Маңғыстау облысы бойынша Мемлекеттік кірістер департаментінің «Теңіз порты» кеден бекеті соңғы жылдары тәуекелдерді басқару жүйесімен тағайындалатын кедендік жете тексеру саны бірнеше есе азайғанын хабарлайды. Бұл өз кезегінде сыртқы экономикалық қызметке адал қатысушыларға жүктемені азайтуға және  тәуекелі жоғары компанияларды кедендік бақылауға тартуға мүмкіндік берді.

Халықаралық сауданың дамуымен қатар кез-келген мемлекет ерте ме, кеш пе тауарлардың импорты мен экспортын бақылауға міндетті болады.

Ол үшін тауарларды тасымалдау және кедендік төлемдер мен салықтарды төлеу қағидалары әзірленеді, сондай-ақ кедендік бақылау нысандары белгіленеді, олардың бірі кедендік жете тексеру болып табылады.

 «Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің 413-бабына сәйкес кедендік жете тексеру тауарларға қолданылған кедендік пломбаларды, мөрлерді немесе өзге де сәйкестендіру құралдарын алып тастай отырып, тексерілетін объектілерді және олардың бөліктерін бөлшектеп немесе тұтастығын бұза отырып,  тауарларды, оның ішінде көлік құралдары мен жеке тұлғаның жолжүгіне қатысты, тауарлардың орамасын, көлік құралдарының жүк орналасатын (бөліктерін), сыйымдылығын ашып тексеріп қарауды жүргізуден және өзге де іс-қимылдар жасаудан тұратын кедендік бақылау нысаны болып табылады.

Кедендік жете тексеру кедендік бақылау жүргізілетін тауарлар туралы мәліметтерді алу және(немесе) тексеру мақсатында жүргізіледі.

Тәуекелдің жоғары санатына жататын сыртқы экономикалық қызметіндегі қатысушыларға назар аудару мақсатында мемлекеттік кірістер комитетінің органдарының қарамағындағы ақпаратқа тұрақты түрде талдау жүргізіледі (шет мемлекеттердің кеден қызметтерінің ақпараты, кедендік бақылаудың техникалық құралдарының мәліметтері, көлік құралы қозғалысының сипаттамасыз бағытын пайдалану, ілеспе құжаттарды зерделеу, электрондық шот-фактураларды талдау арқылы тауарлардың түпкілікті нәтижеге дейінгі қозғалысы) және сыртқы экономикалық қызметтің тәуекелді қатысушысының портреті қалыптастырылады.

Мәселен, Өзбекстан Республикасынан кептірілген жемістерді импорттайтын қазақстандық компанияға қатысты кедендік жете тексеру тағайындалды. Жүргізілген кедендік тексеру қорытындысы бойынша жалпы салмағы 42,4 тонна және 300 литр мақта майы декларацияланбаған салық салынатын тауарлар анықталды.

Мұндай мысалдар бірлі-жарым емес екенін атап өткен жөн. Бұл ретте кедендік тәуекелдер өңірге, тауарлардың ерекшелігіне және көлік құралының түріне байланысты өзгеріп тұрады.

Жүргізілген жұмыс шеңберінде соңғы үш жылда тәуекелдерді басқару жүйесімен тағайындалатын кедендік жете тексеру саны 3-4 есеге төмендеді, сонымен қатар бұзушылықтарды анықтаудың тиімділігі 1,5-2 есеге артты.

Сондай-ақ, бұл көрсеткішке қол жеткізуге тауарларды өзара ақпаратпен алмасу кезіндегі жөнелтуші елден келіп түскен мәліметтерді автоматты түрде салыстырудың еңгізуі ықпалын тигізді.

Бүгінгі күнде ҚР ҚМ Мемлекеттік кірістер комитеті тауарларды жөнелтуші елдің экспорттық кедендік декларацияларынан онлайн режимде ақпарат алмасу туралы бірнеше халықаралық шарт жасасты.

Бұдан басқа, кедендік жете тексеру жүргізу кезінде бақылауды жүзеге асыру үшін аумақтық мемлекеттік кірістер органдарының басшылығына тиісті мемлекеттік кірістер органының қызмет аймағында жүргізілетін кедендік жете тексеру жүргізу процессін онлайн режимде бақылауға мүмкіндік беретін төске тағатын бейнетіркегіштерді қолдану мүмкіндігі іске асырылды.

Жүргізілген жұмыс нәтижесінде 2023 жылы Маңғыстау облысында 986 кедендік жете тексеру аяқталды, кедендік төлемдер мен салықтардың қосымша есептелген сомасы 138,3 млн. теңгені құрады, 528 кедендік ережелерді бұзу анықталды, олар бойынша 5,3 млн.теңге сомасына айыппұл төленді, 1 қылмыстық іс қозғалды.