АИТВмен тіркелетіфндерге кеңес берудің маңызы

Осыдан 30 жылдан астам уақыттан бері адамзатқа қауіп төндіріп келе жатқан АИТВ адамға қан арқылы жұғады. Осы күнге дейін мұның алдын алатын вакцина жоқ. Бірақ вирустың ағзада одан ары өршуін тежейтін дәрі-дәрмектер бар.

Короновирус жұқтырғанын естіген науқас қандай күйде болатын болса, АИТВ анықталған адамның да соншалықты қобалжитыны белгілі. Ал уайым аурудың өзінен де күштірек. Сондықтан дәрігерлер АИТВмен тіркелетіндерге кеңес беруге мұқият қарайды.

Бұл мәселе жайында Маңғыстау облыстық ЖИТСке қарсы күрес және оның алдын алу жөніндегі облыстық орталық сенім пунктінің эпидемиолог дәрігері Фариза Омаровадан сұрағанымызда, ол АИТВ-ға кеңес беру және тестілерді жүргізу АИТВ инфекциясын жұқтырудың алдын алу саласындағы негізгі алдын алу істерінің бірі болып табылатынын айтты.

-Кеңес беру мақсаты адамдарға өзінің АИТВ-инфекциясын жұқтыру қаупін бағалауға және осы қауіпті төмендету үшін өз мінез-құлқын өзгертуге көмектеседі,-дейді Фариза Аманғалиқызы.

Оның айтуынша, «АИТВ инфекциясын жұқтырған адам мен оның жақындарына эмоциялық және психологиялық қолдау көрсету, сондай-ақ инфекцияны жеңу және денсаулықты сақтау сияқты практикалық кеңестер ұсыну маңызды.

Бұл АИТВ жұқтырған адамдарға толыққанды өмір сүруге және тестінің оң нәтижесі өмірдің соңы емес екенін түсінуге көмектеседі. Негізі, АИТВ-ға кеңес берудің көптеген түрлері бар».

Эпидемиолог дәрігер Фариза Омарованың түсіндіруінше, кеңес берудің 7 түрін талдайық. Оның біріншісі - превентивті кеңес беру. Алдын ала кеңес берудің мақсаты - клиентке АИТВ инфекциясын жұқтыру қаупін бағалауға және оның осы қауіпті азайту бағытында мінез-құлқын өзгертуге көмектесу. Алдын ала кеңес берудің негізгі аспектілері:

-АИТВ инфекциясын жұқтыру саласында толық және уақтылы ақпарат беру және клиентке оқу үшін тиісті материалдар мен қосымша ақпарат ала алатындай кеңес беру;

-клиентке өз тәуекелдерін анықтауға көмектесу, мысалы, алкогольді немесе есірткіні теріс пайдалану, басқа да көптеген жыныстық серіктестері бар серіктестердің немесе жиі ауысуымен сақтандырылмаған жақындық;

-клиентке АИТВ инфекциясын жұқтыру қаупін азайту үшін өз мінез-құлқын қалай өзгерте алатынын шешуге көмектесу;

-ерікті түрде АИТВ-ға кеңес беру және тестілеу мүмкіндігін талқылау, клиентті осы қызметтің қол жетімділігі туралы хабардар ету, егер ол мүдделі болса, оны осындай қызметтер ұсынылатын жақын жерге жіберу.

Ал тестке дейінгі кеңес беруде тестілеуге АИТВ мәселелері бойынша консультацияға барлық қатысушылар қатысуы тиіс. Донор болғысы келетіндер, өз өмірін сақтандырғысы келетіндер немесе мақсаты АИТВ инфекциясының анадан балаға берілуінің алдын алу болып табылатын бағдарламаға қосылғысы келетіндер ерікті түрде осы кеңестен өтеді.

Тестке дейінгі кеңес берудің мақсаты - клиентті тестілеу мәні мен талдау рәсімі туралы хабардар ету, сондай-ақ тестілеуге келісім алу болып табылады. Барлық адамдар тестке дейінгі кеңестерге ізгі ниет білдіре бермейді. Әдетте оларды дәрігер немесе туыстары жібереді. Бірінші рет келген кезде клиенттер әдетте уайымға салынады.

Кеңесшілер ретінде біз оларға барынша көп ақпарат береміз. АИТВ дегеніміз не, ол қауіпті, оларды қалай басқаруға болады және онымен қалай күресуге болатынын талқылаймыз. Біз өмірге оң көзқарастың маңыздылығын атап өтеміз. Әңгімелесуден кейін біз әдетте тестілеуден өтуге кеңес береміз. Кеңестен өтетін адамдардың көпшілігі оң нәтиже болған жағдайда олардың одан арғы өміріне қалай әсер ететінін ойлайды. Егер тест нәтижесі теріс болса, онда клиент одан әрі сау болу үшін не істеу керектігін білетін болады-дейді эпидемиолог дәрігер

Оның айтуынша , «Тестіден кейінгі кеңес берудің негізгі тақырыбы толыққанды өмір сүру қабілеті мен мүмкіндігі болуы тиіс. Тест нәтижелерін алдын-ала алмай тұрып ешкімге хабарлауға болмайды. Тестіден кейінгі кеңес беру адамға АИТВ инфекциясын жұқтыру жағдайында одан әрі өмір сүру үшін стратегия жасауға және тестінің оң нәтижесі өмірдің соңы дегенді білдірмейтінін түсінуге көмектеседі.

Тестке дейінгі және тестіден кейінгі кеңес беру дегеніміз психо-әлеуметтік кеңес (ПӘК) болып табылады. Маңғыстау облыстық ЖИТС орталығы базасында 2020 жылдың І-тоқсанында қала тұрғындары арасында психо-әлеуметтік кеңестен 13160 адам өтті. Ағымдағы жылмен салыстырғанда 2019 жылы психо-әлеуметтік кеңесті 54 971 адам, оның ішінде ЖИТС орталығы базасында 13 227 адам алды».

Жоғарыда аталған консультациялардың барлық түрлері адамды АИТВ-ға психологиялық тұрғыдан тексеруге дайындау үшін, одан әрі АИТВ оң пациенттерді анықтаған кезде дұрыс жұмысты ұйымдастыру үшін жүргізіледі.

Сондықтан АИТВ ахуалы халық арасында теріс нәтижеде болуы үшін біз мынаны біліп жүруіміз керек:

өзіңіз үшін жылына бір рет тексеріліп АИТВ ахуалыңызды біліп жүру;

психо-әлеуметтік кеңес туралы түсінік болу және одан өту.

Осылайша АИТВ туралы барлық ақпараттарды білетін адам опық жеп қалмайды.

Сурет редакция мұрағатынан