«Кемсітушілік нөл» Күні

«Кемсітушілік –  бұл адам құқығын

бұзушылық , және оны  елемеуге болмайды.

Баршамызда қадір-қасиетіміз бен  сыйластықта өмір сүру мүмкіндігі болуға  тиіс»

БҰҰ-ның 8-ші Бас хатшысы Пан Ги Мун

Жаңа  мереке –  «Кемсітушілік  нөл» Күні» ( ZerodiscriminationDay) –  БҰҰ шешімі бойынша 2014 жылдан бері 1 наурызда атап өтілуде. Мерекені белгілеуге ЮНЭЙДС – Біріккен Ұлттар Ұйымының  АИТВ/ЖИТС бойынша Біріккен Бағдарламасының басшылары бастамашылық жасаған.

Кемсітушілік – бұл «қысым жасау». Қазіргі заманғы  ұғымда бұл  сөз, адамның әр түрлі белгілері (әлеуметтік, діни, нәсілдік, ұлттық, жыныстық және басқа да) бойынша құқығына қысым жасауды білдіру үшін  пайдаланылады және әр  қилы жолдармен  жүзеге асырылады. Мұны қазіргі заманғы барша мемлекеттердің осы арқылы бастан кешкен тарихи  тәжірибелері айғақтайды. Осы, тіпті мемлекеттік деңгейдің өзінде адам құқықтарын қорлау мен шектеуге әділетсіз жайдақ қаралуымен құбылта  дәйектеледі.  

Және егер жекелеген мемлекетпен белгілі бір санаттағы өз  азаматтарына қатысты орныққан кемсітушілігі, қалай болғанмен де  халықаралық құқықтар  мен халықаралық  ұйымдардың  тарапынан  реттеуге көндіруге болса да, ал тұрмыстық деңгейдегі  кемсітушілік әлі де күшінде, және оның соңына дейінгі көрінісін тіпті дамыған демократиялық елдердің өзі бақылай  алмауда.

Сондықтан жаңа мереке Күнін белгілеген құрылтайшылар бастапқысында АИТВ мен ЖИТС бар адамдардың проблемаларына назар аудартуға  талпынған болатын. Сол кезде науқастарды құтқарып қалу үшін,  емдеу проблемалары  не дәрі-дәрмектер іздеу жайында ғана емес, сонымен қатар айналасындағылардың симптомдарды, осы аурудың ерекшелігін  білмеуінен, науқастар алдында дені сау адамдардың өзге жаннан үрейленуін  туғызатыны жайында да сөз болған. Және де осынау үрейлену, АИТВ мен ЖИТС бар науқастарға жиіренішті түрде жұқтырылған адамдарды оқшаулауға, аластауға тырысумен көрініс беретін, жағымсыз қатынаспен ерекше өзгеріске ұшыраған. Осының бәрі науқастың медициналық қызмет  көрсетілуіне қолжетімділігін шектейді және олардың емделуіне теріс әсерін  тигізеді.

Өкінішке қарай, кемсітушіліктің дүниежүзіндегі миллиондаған адамдарының өміріне келеңсіз әсерін тигізуі жалғасып келеді. Бүгінгі мерекелік Күн – осыған бей-жай қарамайтын адамдарға, яғни басқа да  адамдардың  тағдырына «Көмек қолыңды  соз!» деген ұранның мақсаты мен міндеттерін айқын көрсетеді. Ал, 2016 жылы  «Өзің берік бол!» деген сөзбен  «Кемсітушілік нөл» Күні» ұраны, кемсітушіліктен зардап шеккендерге не  оның  көріністерін бастан кешіп отырғандарға бағытталған болатын.

Жаңа мерекелік Күн – қазіргі заманғы қоғамды олардың саяси және өзгедей көзқарасы мен сенімдеріне қарамастан, олардың нәсіліне, ұлтына, дініне, жынысына, жас ерекшелігіне, дәл сол не өзгедей әлеуметтік тобына жататындығына қарамастан басқа адамдарға төзімділікпен қарауға шақырады. Бұл Күн – әр адамның лайықты толыққанды өмір сүруге құқығын еске салады.

Сондықтан осы Күннің міндеті – аталған мерекені белгілегендер үшін, және осы Күннің аясындағы жобаларды іске асыруға шын ықыласымен қатысушылар үшін, қоғамның осыған бақуатпен «толықтай» қол жеткізген кезінде, қоғам ішінде кемсітушілік нөлге жетпек, яғни мүлдем жоқ болмақ. Және 2014 жылдан бері жыл сайын 1 наурызда кемсітушілікке қарсы күрес мәселесі БҰҰ-да ЮНЭЙДС бағдарламасы аясындағы мәжілістер мен форумдарда көтеріліп келеді.

Активистер әлеуметтік желілерді пайдалана отырып, «кемсітушілік нөл» жағдайына қол жеткізу үшін, осыған бағытталған идеялар мен іс-шараларды ұсынып ілгерілетуде.

 Адам құқықтарына қысым жасалуына қарсы  күрес науқанына қолдау көрсетуге жекелеген мемлекеттердің үкіметтері, ал кейбір  елдерде  бизнестің  өкілдері де  қосылуда.

Дүние жүзінде кемсітушілік, оның ішінде АИТВ мен ЖИТС –пен ауыратын адамдарға қатысты кемсітушілік проблемаларына байланысты  тақырыптағы концерттер, фотокөрмелер, кино көрсетілімдері, семинарлар өткізілуде.

ЖИТС – тың алдын алу және оған  қарсы күрес жөніндегі Маңғыстау облысының Орталығының баспасөз қызметі

Суреттер stepbystep.com сайтынан алынды